Hoeveel belastingen betaal je extra als je in cryptomunten investeert? Deze Belgische fiscale regels voor cryptomunten moet je zeker kennen.

Cryptomunten zoals bitcoin worden wel eens ‘het wilde westen’ van de financiële sector genoemd. Door hun lage toegangsdrempel investeren zowel professionele beleggers als veel particulieren in digitale munten, maar omdat ze nog relatief nieuw zijn in de markt (Bitcoin bestaat sinds deze maand 12 jaar) staan de wettelijke spelregels nog lang niet op punt. Vooral in het kader van belastingen betalen scheppen cryptomunten veel verwarring.

In België heeft het bijvoorbeeld tot eind 2017 geduurd vooraleer een eerste fiscale wetgeving rond cryptomunten op papier werd gezet. Na een juridisch incident rond een student die voor zijn studies een cryptotradingplatform had gebouwd stelde de Federale Overheidsdienst Financiën enkele principes op rond het aangeven en innen van belastingen op inkomsten uit cryptomunten. Honderd procent duidelijkheid scheppen die fiscale regels niet, maar het is wel belangrijk ze te kennen als je in bitcoin wil gaan investeren.

Wanneer betaal ik belastingen op mijn cryptomunten in België?

Situatie 1: ik ben een goede huisvader

De regels van het FOD stellen dat ‘de goede huisvader’ die puur als hobby in cryptomunten investeert vrijgesteld is van belastingen op zijn digitale activa. Een vage term en om onder die categorie te kunnen vallen hanteert de fiscus verschillende maatstaven. Zo moet je aantonen dat je investeringen relatief risicovrij zijn. Je investeert slechts een ‘beperkt percentage’ van je roerend vermogen in cryptomunten. Er is echter geen wettelijke grens om dat beperkt percentage vast te leggen.

Ook moet je kunnen aantonen dat jouw investeringen voor de lange termijn bedoeld zijn. Dat betekent dat je een Buy & Hold-strategie hanteert. Cryptomunten die je koopt hou je voor lange tijd bij (ongeveer een jaar) en de aankopen moeten ook voldoende gespreid zijn. Tenslotte mag je geen beroep doen op externe investering om je aankopen te financieren.

Voldoe je aan al deze criteria, dan hoef je je cryptomunten niet aan te geven op de jaarlijkse belastingaangifte. De Belgische fiscale wetgeving koppelt cryptomunten los van het persoonlijke vermogen. Stijgen je cryptomunten over de jaren heen in waarde, hoef je die waardevermeerderingen eveneens niet aan te geven. Omdat de markt van cryptomunten zeer volatiel is, zijn beperkte lange termijnwinsten vrij van belastingen zolang ze niet ‘tastbaar’ zijn. Op transacties met cryptomunten dien je ook geen btw te betalen.

Situatie 2: ik ben een particuliere trader

Wanneer de fiscus merkt dat je toch regelmatig koopt en verkoopt, dan zal je niet langer meer als een amateur maar als een particuliere trader beschouwd worden. Hoge activiteit op de cryptobeurzen wekt de indruk dat je actief speculeert op volatiele prijsschommelingen met als doel je investeringen op korte termijn te laten renderen. In dit geval zal de fiscus je cryptomunten als een bron van extra inkomsten beschouwen en dien je dus wél belastingen te betalen.

De winsten die je in het fiscale jaar hebt gemaakt op je cryptomunten geef je dan aan onder de noemer ‘Diverse inkomsten’. Op de diverse inkomsten moet je 33% afstaan aan de fiscus. De goede huisvader zal ook onder deze regel vallen wanneer hij zijn cryptomunten omzet naar cash en zijn inkomsten tastbaar maakt.

Of je belastingen moet betalen op cryptomunten of niet, hangt af van de frequentie dat je ermee handelt.

Situatie 3: ik ben een professionele trader

De situatie wordt natuurlijk helemaal anders wanneer cryptomunten verhandelen jouw voornaamste beroepsactiviteit is. Dan val je onder de gebruikelijke belastingregels voor het beroepsinkomen en dien je dus onder meer een stuk personenbelasting af te staan op je winsten. Het percentage hangt af van hoe hoog je jaarlijkse inkomsten uit de cryptomunten bedroegen. Is dat minder dan 12.990 euro per jaar, dan dien je 25% af te staan. Vanaf een inkomen van 39.660 euro per jaar sta je de helft af aan de belastingen.

Strengere regels in Nederland

Elk land heeft zijn eigen systeem om belastingen te innen en er bestaan dan ook grote verschillen tussen fiscale wetgevingen voor cryptomunten in Europa. Steken we de grens over naar Nederland, dan zien we dat onze noorderburen een stuk minder uitzonderingen maken dan wij. De Nederlandse Belastingdienst rekent cryptomunten net als al de financiële activa die je bezit tot het persoonlijk vermogen. Bij de jaarlijkse afrekeningen moet je de waarde van je cryptomunten in euro aangeven, ongeacht of je een goede huisvader bent of niet. Die waarde bereken je op basis van de koers van het gebruikte omwisselplatform op de peildatum (1 januari). Stijgt je persoonlijke vermogen boven een waarde van 30.000 euro, dan betaal je daar extra belastingen op.

De Nederlandse regels laten dus veel minder ruimte tot interpretatie dan de Belgische wetgeving. Toch zijn de spelregels in ons land sinds 2017 nauwelijks meer veranderd en dreigen ze achter te lopen op de realiteit. Naarmate cryptomunten meer beginnen door te dringen als een erkend betaalmiddel, dringt de noodzaak tot duidelijkere regels voor belastingen op digitale activa zich steeds nadrukkelijker aan.

• Betalen in Bitcoin: hoe zit het in België?

De Belgische wetgeving dateert uit een tijd dat de cryptomarkt veel kleiner was dan nu.

Bezin voor je begint

Ben je zelf van plan om te beginnen investeren in cryptomunten, informeer jezelf dan eerst goed over alle potentiële valkuilen. De koers van cryptomunten is immers zeer grillig. Begin 2022 lijkt het niet het goede moment om in cryptomunten te stappen, maar de tij kan even snel weer keren.

• Bitcoin: een goede investering of geldverspilling?

Laatst bijgewerkt op 31/01/2022.